Όσοι ετοιμάζεστε να κάνετε τα πρώτα σας βήματα στα χειμερινά βουνά, σας έχω άσχημα νέα. Μάθετε ότι πρέπει να είστε πολύ καλά προετοιμασμένοι, πολύ περισσότερο απ’ ότι τις άλλες εποχές του χρόνου.
Δεν είναι αρκετό να είστε συνηθισμένοι στο κρύο και τα χιόνια. Όταν βρεθείτε πάνω σ’ ένα χιονισμένο βουνό, πιστέψτε με θα χρειαστούν πολλά περισσότερα.
Με μπούσουλα την μικρή μου εμπειρία στα χειμερινά βουνά, έφτιαξα έναν σύντομο κατάλογο των «πρέπει» και των «μη» που θεωρώ ότι θα σας φανεί χρήσιμος στις πρώτες σας εξορμήσεις στα παγωμένα μονοπάτια των ελληνικών βουνών.
Η διαδρομή
Μην: Επιλέξετε την παρθενική σας χειμερινή διαδρομή επειδή διαβάσατε ή σας είπαν ότι είναι «γαμάτη».
Πρέπει: Να μελετήσετε εξονυχιστικά την διαδρομή και τις τυχόν ιδιαιτερότητές της. Αναλογιστείτε το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί να μείνετε εκτεθειμένοι στις χειμερινές συνθήκες του βουνού, κι αν το σώμα σας μπορεί να ανταπεξέλθει.
Επιλέξτε ένα βουνό και μια διαδρομή που θα την ευχαριστηθείτε. Κι όχι μια δύκολη διαδρομή, που από ένα σημείο κι ύστερα θα έχετε στο νου το πότε θα επιστρέψετε στην γλυκιά θαλπωρή του σπιτιού σας. Μην πιέσετε τον εαυτό σας. Το βουνό «των ονείρων σας» θα είναι κι αύριο εκεί.
Ο ρουχισμός
Μην: Περνάει από το μυαλό σας η ιδέα ότι ένα αθλητικό μπλουζάκι κι ένα φούτερ θα σας κρατήσουν ζεστούς.
Πρέπει: Να έχετε μαζί σας -εκτός των άλλων- κι ένα αδιάβροχο, αντιανεμικό και διαπνέον τζάκετ, που θα σας προστατέψει από τις παγωμένες ριπές του αέρα και θα αποτρέψει την εφίδρωση του σώματός σας.
Η επιλογή του σωστού ρουχισμού είναι κομβικής σημασίας. Θεωρώ ότι το ιδανικό μοτίβο είναι τα τρία στρώματα: ισοθερμικό – φλις – αδιάβροχο και αντιανεμικό τζάκετ. Ένα μοτίβο που προσαρμόζουμε εύκολα, ανάλογα με τις συνθήκες που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.
Ο εξοπλισμός
Μην: Σκεφτείτε ότι ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείτε κατά τη διάρκεια των άλλων εποχών θα σας βγάλει ασπροπρόσωπους και κατά τη διάρκεια μιας απαιτητικής χειμερινής πεζοπορίας.
Πρέπει: Να επενδύσετε σε εξοπλισμό χειμερινού βουνού που θα αντέξει σε σκληρές συνθήκες, και θα σας κρατήσει ζεστούς και ασφαλείς.
Με συγχωρείτε, αλλά τα αγαπημένα σας μποτάκια δεν κάνουν για τα χιόνια. Αν θέλετε να απολαύσετε με ασφάλεια τις συγκινήσεις που προσφέρει το χειμερινό βουνό, θα πρέπει δυστυχώς να βάλετε το χέρι στην τσέπη και να ξοδέψετε μερικές εκατοντάδες ευρώ για την αγορά του απαραίτητου εξοπλισμού, όπως π.χ. τα κραμπόν και το πιολέ.
Το φαγητό
Μην: Κουβαλάτε φαγητό που μπορεί να παγώσει εύκολα ή που δεν μπορεί να φαγωθεί φορώντας γάντια.
Πρέπει: Να έχετε στο σακίδιο έξτρα προμήθειες, και φροντίστε να είστε προετοιμασμένοι για το χειρότερο.
Οι χειμερινές καιρικές συνθήκες είναι απρόβλεπτες, και σε συνδυασμό με το απαιτητικό πεδίο, αυξάνουν κατακόρυφα το βαθμό δυσκολίας της διαδρομής. Π.χ. ένα μονοπάτι μήκους 5 χιλιομέτρων, που υπό κανονικές συνθήκες θα χρειάζονταν 2 ώρες για την διάσχισή του, μπορεί να διαρκέσει ακόμη και τον διπλάσιο χρόνο. Συνεπώς, οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού αυξάνονται κατακόρυφα, κι εμείς πρέπει να είμαστε έτοιμοι να τις ικανοποιήσουμε.
Η προστασία του σώματος
Μην: Νομίζετε ότι είστε απρόσβλητοι μόνο και μόνο επειδή ο ήλιος δεν είναι τόσο ορατός.
Πρέπει: Να πάρετε τις ίδιες ακριβώς προφυλάξεις που θα λαμβάνατε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Να κουβαλάτε πάντα αντηλιακό. Ο ήλιος του χειμώνα είναι εξίσου δυνατός, ειδικά όταν αντανακλά στο λευκό χιόνι ή όταν βρίσκεστε σε μεγάλα υψόμετρα. Πίνετε ικανές ποσότητες νερού. Διψάτε και δεν το ξέρετε. Πιστέψτε με, τον χειμώνα ο κίνδυνος της αφυδάτωσης είναι υψηλότερος απ’ ότι το καλοκαίρι. Ενημερωθείτε για τα συμπτώματα της υποθερμίας και τους τρόπους αντιμετώπισής της.
Το μονοπάτι
Μην: Περπατάτε σαν πρόβατα στη σφαγή, ή αλλιώς… πάμε κι όπου μας βγάλει.
Πρέπει: Να ενημερωθείτε για το δελτίο καιρού και τις ώρες ανατολής και δύσης του ήλιου. Βρείτε πληροφορίες για το μονοπάτι, ποια σημεία να προσέξετε ή ακόμη και ν’ αποφύγετε.
Ο χειμώνας έχει πολλές ιδιαιτερότητες και πρέπει να είστε προετοιμασμένοι. Για παράδειγμα, νυχτώνει νωρίτερα, ενώ είναι πολύ πιθανό να βρεθείτε αντιμέτωποι με συνθήκες white-out (πολύ χαμηλή ορατότητα). Ένας μεγάλο κίνδυνος των χειμερινών βουνών είναι οι χιονοστιβάδες. Πολύ σημαντικό να γνωρίζετε -αν είναι δυνατό- ποια σημεία του μονοπατιού είναι επιρρεπή σ’ αυτές.
Η ασφάλεια
Μην: Υποτιμάτε τη δυνάμη της Μητέρας Φύσης κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Πρέπει: Να έχετε πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που θα αντιμετωπίσετε. Προστατέψτε το εαυτό σας επενδύοντας σε εξοπλισμό που θα σας κρατήσει ασφαλείς. Προτιμήστε τις πρώτες σας χειμερινές εξορμήσεις να τις κάνετε με κάποιον ορειβατικό σύλλογο ή ακόμη καλύτερα με μια σχολή χειμερινού βουνού (άλλα έξοδα). Δεν βλάπτει να ρίξετε και κάνα βλέφαρο σε μερικά βιβλία ή ιστοσελίδες σχετικές με την ορειβασία.
Η ορειβασία κατά τη διάρκεια του χειμώνα είναι μια φοβερή εμπειρία που αξίζει τον κόπο να ζήσετε, έστω κι αν ακούγεται δύσκολη και τρομακτική. Χαρείτε τις απολαύσεις του χειμερινού βουνού, αλλά φροντίστε να το κάνετε με τον σωστό -και ασφαλή- τρόπο!
Καλές χειμερινές αναβάσεις με πολλά χιόνια που τόσο ανάγκη έχουμε.
